Tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyen faktörlerin başında anne adayının yaşı gelmektedir. Anne adayının yaşı ilerledikçe hem yumurta sayısında, hem de kalitesinde bir hayli düşüş olmaktadır. Kadınların doğurganlık özelliği 35 yaş itibariyle düşmekte ve 38 yaşından sonrada bu düşüş hızlanmaktadır. 40 yaşını geçen kadınların ise tüp bebek tedavisiyle bebek sahibi olma şansı yüzde 20’nin altına düşmektedir. Yine bu yaşlardan sonra gebelik sürecinde düşük yapma riski oldukça yüksektir. 38 yaşın üstünde olan kadınlarda tüp bebek tedavisine başlanmadan evvel preimplantasyon genetik tanı yöntemi kullanılarak embriyoların durumu ile ilgili değerlendirme mutlaka yapılmalıdır. Yaşı ilerleyen kadınlarda tüp bebek tedavisine başlanmadan evvel yumurtaları uyarmak için 15 gün süreyle ilaç tedavisi uygulanmalıdır.
Tüp Bebek Tedavisinde Yaş Sınırı Nedir?
Kadına adet gördüğü dönemin 3’üncü günü itibariyle hormon testleri yapılmakta ve ultrasonografi yöntemiyle görüntülenen yumurtalık kapasitesi yumurtalık fonksiyonlarının gebe kalmaya uygunluğunu göstermesi halinde tüp bebek tedavisi 45 yaşına kadar uygulanabilen yardımcı bir üreme sistemidir. Tüp bebek tedavisi 38 yaş ve üstü kadınlara uygulanmadan evvel preimplantasyon genetik tanı yöntemi kullanılarak embriyoların kromozomlar açısından normal olup olmadığına sağlıklı bir gebelik süreci için mutlaka bakılmalıdır.
Kadının Yaşı Tüp Bebek Tedavisinde Başarıyı Etkiler mi?
Tüp bebek tedavisinde kadının yaşıyla tüp bebek tedavisinin gebelikle sonuçlanması doğru orantılıdır. Günümüz teknolojisinde erkek kısırlığının her tipi için geniş tedavi imkanları olsa da tedavi sürecinde kadının ileri yaşta olması en büyük engeli teşkil etmektedir. Yumurtalık rezervi yeni dünyaya gelen bir kız çocuğunda 1-2 milyon iken, ilk adet görülen yaşlarda 250-300 bine kadar gerilemektedir. Kadınların adet döneminin sona erdiği menopoz dönemine kadar ise bu sayı azalmaya devam etmektedir. Yaş ilerledikçe yumurtalık rezervinin azalması kaçınılmazdır. Özellikle 37 yaşını geçen kadınların yumurtalık havuzunda yaşanan kayıp daha da hızlandığı için belirginleşmektedir. Ayrıca yaşın ilerlemesiyle birlikte yumurta kalitesi de bozulduğu için gebe kalma şansı ve çocuğun sağlıklı olarak dünyaya gelme olasılığı azalmaktadır. Bundan dolayı da genç yaş grubuyla kıyaslandığı zaman erken dönem gebelik kayıplarına daha sık rastlanmaktadır. Kadının yaşı nedeniyle daha az yumurta elde edilmesi gebelikte başarıyı etkileyen en önemli faktör olarak dikkat çekmektedir. Ancak kadının yaşı 40 yaş ve üstünde olsa dahi yumurtalık kapasitesi iyiyse preimplantasyon genetik tanı uygulanarak gebelik elde etme şansı yüzde 25-30 seviyelerine kadar çıkmaktadır.
Preimplantasyon Genetik Tanı Nedir?
Yaşı ilerlemiş olan anne adaylarının dünyaya sağlıklı çocuk getirebilmeleri ve devam eden gebelik şansının yüksek olması için preimplantasyon genetik tanı yöntemi uygulanmaktadır. Bu yöntem sayesinde embriyoların anne rahmine transfer işlemi yapılmadan evvel ileri yaşta görülmesi muhtemel problemlerin sık gözlendiği kromozomlar incelendiği için anormal embriyoların transfer işlemi yapılmamaktadır.
Yumurtalık rezervi kaybı genç yaşlarda da görülebileceği gibi yaşı ilerlemiş kadınlarda da yumurtalık rezervi beklenenin üstünde olabilir. Bu nedenle bebek sahibi olmak isteyen her kadının detaylı muayene edilmeli, ultrasonografi ve hormon tetkikleri yapılarak başarı şansı en doğru haliyle belirlenmeli ve bilgilendirme yapılmalıdır. Kendisine en uygun tedavinin uygulandığının farkında olan hasta daha fazla güven duyacağı ve işbirliğine yöneleceği için psikolojik stres azalacak ve tedavi daha kolay uygulanacaktır.
Menopoz Dönemi Yaklaşan Kadınların Gebelik Şansı Nedir?
Kadınların adet görmesinin 45-47 yaşlarına geldiği zaman sona ermesine menopoz dönemi denilmektedir. Ülkemizde kadınların menopoz dönemine girmede yaş ortalaması 47 olarak belirlenmiştir. Dünyada ise bu yaş ortalamasının 49 olduğu biliniyor. Kadınların 40 yaşından evvel menopoz dönemine girmesine ise erken menopoz denilmektedir. Aile öyküsünde erken menopoz olan kadınlar ile yumurtalıklarında kist tespit edilen kadınlarda erken menopoz riski oldukça yüksektir. Kadınların adet döneminin 3’üncü günü yapılan hormon testleri ve yumurtalık rezervinin ultrasonla görüntülenmesinden sonra koşullar uygun olduğu takdirde tüp bebek tedavisi 45 yaşına kadar yapılabilmektedir. Ne var ki ileri yaşlarda gebeliklerde düşük riski bir hayli yüksek olduğundan dolayı gebelik sürecinde anne adaylarının çok dikkatli olması gerekmektedir.
İleri Yaş Gebeliklerde Nelere Dikkat Edilmelidir?
Yaşın ilerlemesiyle birlikte görülen hastalıklar, anne adaylarının önünde en büyük engeli oluşturmaktadır. Daha önceden herhangi bir hastalık tanısı konmamış kadınlara 40’lı yaşlarda tüp bebek tedavisi uygulanmadan evvel şeker ve tansiyon problemlerine karşı tedbir olması için bu sağlık problemlerinin olup olmadığına yönelik testlerin yapılması gerekmektedir.
Kadın adet dönemindeyken östradiol, FSH ve LH testlerinin yapılması gerekmektedir. Bu testlerin sonuçları dikkate alınarak yapılan ölçümler ise yumurtalık rezervinin durumu hakkında en doğru bilgiyi verir. Tüp bebek tedavisinin uygulanıp uygulanmayacağına bu testlerin sonuçları doğrultusunda karar verilir.
Anne adaylarının kilosu normalin daha da üstündeyse tüp bebek tedavisine başlanmadan evvel anne adayının ideal kilosuna gelmesi için bir uzmandan yardım alınmalıdır. Fazla kilo tüp bebek tedavisinde başarı şansını düşürdüğü gibi gebelik sürecinde olsun, doğumun ardından olsun bebeğin sağlığını olumsuz etkilemektedir.
Gebelik sürecinin başlamasının ardından anne adayındaki vitamin ve mineral eksiklikleri belirlenerek folik asitte dahil eksik olan vitamin ve mineraller mutlaka takviye edilmelidir. Vitamin ve mineral eksikliği her ne kadar sıradan görünse de gebelik sürecini olumsuz etkilemektedir.
Tüp bebek tedavisine karar verildikten sonra genetik hastalıklarında incelenmesi gerekmektedir. Yaş ilerlemesi genetik hastalıkların görülme riskini artırmaktadır. Bundan dolayı da genç yaşlarda görülmeyen genetik hastalıkların yaşın ilerlemesiyle görülme riski oldukça artmaktadır. Bu riskler ise genetik tanı testleriyle tespit edilmektedir.
40’lı Yaşlarda Tüp Bebek Tedavisi Uygun mu?
Kadınların yumurtalık rezervleri dünyaya geldikleri anda belli olmaktadır. bu yumurtalık rezervleri ilk adetin görüldüğü günden itibaren menopoz dönemine kadar çok hızlı olmasa da azalmaktadır. Bir kadının gebe kalmasındaki tek kriter yumurtalık rezervi değildir. Yumurtalık rezervinin yanı sıra yumurta kalitesi de büyük önem taşımaktadır. Kadın 40’lı yaşlarda iken tüp bebek yöntemiyle bebek sahibi olmaya karar verirse, bunun için uzman bir hekime muayene olarak durum değerlendirmesi yapmalıdır. Menopoz döneminin yakın olmadığı durumlarda tüp bebek tedavisiyle bebek sahibi olma şansı vardır.
Tüp Bebek Tedavisinde Başarı Şansı 44 Yaşına Kadar Çok Yüksek
İnsanın üreme sistemine yönelik araştırmalar günümüzde de hızla sürmektedir. Avrupa ülkelerinde, ABD’de ve ülkemizde gerçekleştirilen araştırmaların hepsi ileri yaşlarda gebe kalma şansını yükseltmeye yöneliktir. Günümüz yaşam koşulları incelendiği zaman kadınların eğitim süreçlerinin uzamasının yanı sıra kariyer yapmak isteyen kadınların geç yaşlarda evlendiği görülmektedir. Bu durumda gebelik planlarının 20’li yaşlardan 40’lı yaşlara ertelenmesine neden olmaktadır. yaşın ilerlemesiyle birlikte yumurta hücrelerinde meydana gelen yapısal değişikliğe olumlu yönde etki edebilmek için gerçekleştirilen çalışmalarda ki başarı oranı her geçen gün artmaktadır. 40’lı yaşlarda tüp bebek tedavisinin yanı sıra kadın doğum uzmanıyla beraber alınan kararlar doğrultusunda yeni yöntemlerde alternatif tedavi yöntemi olarak deneniyor.
