Sperm sayısının olması gerekmekte olan oran mililitre başına 15 milyon spermle birlikte 200 milyondan fazla sperm arasında değişim göstermektedir. Mililitre başına 15 milyondan daha az ya da ejakülat başına 39 milyondan daha az sperm düşük kabul edilmektedir. Düşük sperm sayısı genel olarak oligospermi olarak adlandırılmaktadır. Yüksek ya da ortalamanın üzerinde olan sperm sayısı milimetre başına 200 milyonu aşmaktadır. Normal sperm değerleri ise aşağıdaki gibi yer almaktadır:
- Miktar 2.0 ml ve üzerinde olması,
- pH 7.2 ve üzerinde,
- ml’de sperm sayısı (konsantrasyon) 15 milyon/ml ve üzeri,
- Total sperm sayısının 30 milyon/ml ve üzerinde olması,
- Hareketliliğin (molilite) %50 ve üzerinde A+B derecesinde hareket ya da A derecesinde %25 ve üzerinde derecelendirme (grade),
- +4 ya da A: hızlı ileri hareketlilik,
- +3 ya da B: yavaş ileri hareketlilik,
- +2 ya da C: yerinde hareketlilik,
- +1 ya da D: hareketsiz,
- Şekil (morfoloji) %4 ve üzeri (Kruger’e göre),
- Canlılık (viability) %75 ve üzerinde,
- Lökosit (iltihap hücresi) 1 milyon/ml’nin altında.
Sperm Hareketliliği Kaç Olmalı
İdeal sperm hareketliliği miktarı baba olabilmek için oldukça önem taşır. 100 milyon spermi olan fakat %30’u aktif olan insanlarla birlikte 50 milyon spermi olan ve %60 hareketliliğe sahip bireylerin çocuk sahibi olabilme şansı aynıdır. Sperm hareketliliğinin değerlendirilmesi esnasında, kaç sperm ilerleyeceği ve hareketsiz sperm sayısı gibi faktörlere dikkat edilmesi önerilir.
Aynı zamanda hareketli spermlerin kaç tanesinin normal bir şekle sahip olduğu da önem taşır. Genel olarak hastalar duyduklarında oldukça şaşırırlar fakat 100 spermden 4’ünün normal olmasıyla bilinmesi durumunda normal olduğu da görülmektedir. Bu, üretim döneminde 100 spermin yaklaşık %95’inin yanlış şekilde paketlenmiş olması anlamını taşımaktadır. Son dönemde bu parametrelere spermin taşımış olduğu genetik materyalin (DNA) zarar derecesinin kontrolü de eklenmektedir.
Sperm Sayısı Nasıl Artar
Sperm sayısı artması için ne yapılır? Sperm sayısının artışı için bazı yöntemler bulunur. Sperm sayısının düşük olmasının sebebi ise anatomik ya da genetik bir hastalık değilse ya da kişinin ateşli bir rahatsızlık geçirmemesi ise yaşam kalitesinde artış göstererek sperm sayısında artış gösterebilmektedir. Kaliteli bir yaşam sürebilmek için sigara ve alkol tüketiminden uzak durulmalı, düzenli ve sağlıklı beslenme alışkanlıklarına dikkat edilmesi ve düzenli egzersizlerin yapılması önerilmektedir.
Günümüzün piyasasında antioksidan ya da besin takviyesi olarak sunulmakta olan sperm oranının ya da kalitesinin artış göstereceği söylenmekte olan ürünler yer almaktadır. Bu ürünlerin faydalı olmasıyla birlikte anatomik ve genetik sorunların detaylı olarak kontrolü sağlanması ve bu tedavilerin bir sağlık mesleği mensubu gözetiminde yapılması önerilir. Aksi taktirde bu maddelerin büyük oranda faydadan daha fazla zarara sebep olabileceği de unutulmaması gerekir.
Hangi Besinler Sperm Sayısını Arttırır
Sperm sayısının artması için yenilebilecek besinler sperm sayısı ve kalitesinin iyileşebilmesi için büyük bir öneme sahiptir. Hiçbir gıda sperm miktarında ve kalitesinde önemli miktarda artış gösteremez, fakat sağlıklı bir vücutta sağlıklı sperm üretimi sağlar. Bu sebeple de sağlıklı beslenme, sperm sağlığı ve genel sağlık bakımından oldukça önemlidir. Likopen selenyum, A vitamini, E vitamini ve D vitamini gibi besinlerin içeriğine sahip olan birçok sebze, meyve, kuru gıda ve kuruyemiş tüketimiyle birlikte genel sağlığa faydalı olacaktır. Bu durumda da sperm kalitesi ve sperm sayısında artış görülebilir.
Doğurganlığı Arttırmak ve Sperm Sayısını Arttırmak İçin Neler Yapılır
Sperm sayısını arttırarak doğurganlığı arttırmak için yapılacaklar aşağıdaki gibi yer almaktadır:
- Genel sağlık durumuna dikkat edilmelidir. Doktor kontrolünü görmezden gelinmemesi önerilir.
- Cinsel yolla bulaşıcı olan hastalıklara karşı daha dikkatli olunmalı. Birden fazla partnerin olması durumunda korunarak ilişkiye girilmesi önerilir.
- Alkol, uyuşturucu ve sigara gibi kötü alışkanlıkların tüketiminden uzak durulmalıdır.
- Sağlıksız besinler, işlenmiş yiyecekler, hazır yiyecekler tüketilmemelidir. Sebze, meyve ve tam tahıllar bakımından zengin besinlerin tüketimi önerilir. Aynı zamanda organik koşullarda üretimi sağlanan besinlerin tüketilmesine özen gösterilmelidir.
- Düzenli egzersiz yaparak stres hormonunda azalma ve sperm sayısının düşmesinin önüne geçilebilir.
- Stressiz bir yaşam sürerek yaşanmalıdır. Stresli bir yaşamda, yoga ve meditasyon gibi stresin azalmasına yardımcı olan aktiviteler ilave edilmesi önerilir.
- Düzenli ilişkiye girmek önem taşımaktadır. Özellikle de meni yenilemek için her 3 günde bir ilişkiye girilmesi önerilir.
- Sabah saatlerinde sperm sayısı daha fazladır. Bu nedenle de doğurganlık için sabah cinsel ilişkiye girmek tavsiye edilmektedir.